همه تالابها در فلات مرکزی ایران دچار مرگ آبی شدهاند
تاریخ انتشار: ۱۱ بهمن ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۶۴۶۱۱۴
افشین دانه کار عضو هیات علمی دانشگاه تهران به مناسبت روز جهانی تالابها (۱۳ بهمن ماه) با اشاره به اینکه تالابهای خشک شده تبدیل به کانون ریزگرد میشوند، افزود: حفاظت از تالابها در امنیت اکوسیستم و امنیت ملی بسیار موثر است و میتواند از مهاجرت اقلیمی افراد در مناطق کم آب جلوگیری کند.
وی با اشاره به مشکلات و موانع موجود در امر حفاظت از تالابها، افزود: تالابها در چرخههای اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جایگاه ویژهای دارند که از درجه حساسیت بالایی هم برخوردارند، این حوضههای آبی علاوه بر ارائه خدمات نسبت به هرگونه تغییر در محیط واکنش نشان میدهند، بررسیها نشان میدهد که جوامع محلی بیش از ۵۰ خدمت از تالابها دریافت میکنند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
عضو هیات علمی دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران تصریح کرد: به نظر میرسد باید سطح آگاهی مردم و مسئولان نسبت به این زیستگاه ارزشمند بیش از بیش افزایش یابد و تجربیات چند سال اخیر نشان میدهد که بخش بزرگی از خدمات تالابها را دقیقا زمانی متوجه میشویم که آن را از دست دادهایم.
دانه کار ادامه داد: بیشتر تالابهای خشک شده در کشور اکنون به مرکز ریزگرد تبدیل شدهاند یا خشک شدن آنها منجر به از دست رفتن آبهای زیرزمینی شده که نخستین آسیب آن متوجه جوامع محلی است و در بلند مدت حتی میتواند مانعی در برابر توسعه باشد.
وی اضافه کرد: در کشور نزدیک به ۲۵۰ پیکره آبی وجود دارد که نسبت به ابعاد آنها در ردههای مختلف از جمله برکه، دریاچه، دریاچه متوسط و بزرگ دسته بندی میشوند که به همراه زیستگاههای آبی کنار ساحلی جمعا ۴ میلیون هکتار از اراضی کشور را به خود اختصاص دادهاند.
وی با اشاره به اینکه بسیاری از خدمات تالابها متوجه خود زیستگاهها نمیشود، تاکید کرد: اما این خدمات باعث ثبات در منطقه میشود و به معنای واقعی کلمه تنوع زیستی و تنوع ژنتیکی کشور را تضمین میکند، همچنین تالابها باعث تغذیه سفرههای زیرزمینی و ترسیب کربن میشوند که از اهمیت ویژهای در مدیریت اکوسیستمها برخوردار است.
دانه کار افزود: قانون حفاظت، احیا و مدیریت تالابهای کشور نقش سازمان محیط زیست را پررنگ نشان میدهد، اما این در حالیست که اگر انسجامی در نظام بهرهبرداری نداشته باشیم و دستگاه بهره بردار عملکرد مثبتی نداشته باشد، قطعا تاب آوری تالابها کاهش مییابد.
عضو هیات علمی دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران بیان داشت: متاسفانه در سالهای اخیر به دلیل تغییرات اقلیمی پدیدههای حدی افزایش یافته و در نقاطی از کشور با خشکسالیها و نقطه دیگری سیلابهای پی در پی روبرو هستیم که توان مدیریت آنها را نیز نداریم و آنچه اکنون میتواند به ما در این باره کمک کند هماهنگی بیشتر نهادها و دستگاهها در اعمال مدیریت واحد نسبت به سرزمین و یک اکوسیستم است.
وی ادامه داد: فلات مرکزی ایران با ۱۰ میلیارد مترمکعب کمبود آب روبرو است و سفرههای آبهای زیرزمینی در کشور در حال از بین رفتن هستند و اگر برای تامین این ۱۰ میلیارد مترمکعب برنامهای نداشته باشیم با یک بحران جدی در سطح ملی روبهرو خواهیم شد.
دانه کار راهحلهای دولت در این باره را بی ثمر دانست و تصریح کرد: دولت سعی دارد این مساله را با انتقال آب به فلات مرکزی از خلیج فارس یا دریای عمان جبران کند که در عمل امکانپذیر نخواهد بود.
او اضافه کرد: هماکنون همه تالابها در فلات مرکزی ایران دچار مرگ آبی شدهاند و با انتقال آب تنها میتوانند نقش تالاب را به لحاظ آبی و در یک مقطع کوتاه حفظ کنند و به هیچ وجه نقش اکولوژیکی پیچیده یک تالاب در این ابعاد و با این شکل جبران نخواهد شد.
وی راه حل این مساله را اختصاص حقآبه تالابها عنوان کرد و گفت: انتقال آب بین حوضهای این نگرانی را بیشتر میکند که روند توسعه را افزایش دهد و در این خصوص ما تنها یک راه حل داریم و باید به سمت سازگاری با تغییر اقلیمی حرکت کنیم.
هیات علمی دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران عنوان کرد: رهبری در سیاستهای کلی توسعه دریا محور به دستگاههای اجرایی ابلاغ کردند و در این خصوص تاکید کردند که پارادایم توسعه باید مطابق با توسعه در سواحل باشد.
استاد محیط زیست دانشگاههای کشور تاکید کرد: ما باید به جای انتقال آب به فلات مرکزی به تدریج بارگذاری جمعیت در سواحل کشور و روند انتقال جمعیت به سواحل را در کشور پیش بگیریم و این اقدامات را به شکلی انجام دهیم که تالابهای ساحلی از بین نرود.
وی با اشاره به اینکه باید سعی کنیم تا با آموزش و فرهنگ سازی رفتار آبی مردم را تغییر دهیم، گفت: سازمان حفاظت محیط زیست باید مطابق با مدیریت مشارکتی حرکت کند و دستگاههای متولی کشاورزی مطابق با الگوی سازگار با محیط زیست را بر اساس اقلیم آینده کشور در دستور کار خود قرار دهد در غیر این صورت مشکلات جدی را پیش رو خواهیم داشت.
باشگاه خبرنگاران جوان اجتماعی محیط زیستمنبع: باشگاه خبرنگاران
کلیدواژه: خشکسالی فلات مرکزی ایران تالاب های خشک
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۶۴۶۱۱۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
آبگیری بخشی از تالاب هامون و خوشحالی مردم سیستان
در پی بارندگیهای اخیر در منطقه و سیلابهای ورودی از همسایه بخشهایی از تالاب بینالمللی هامون آبگیری شده و باعث رونق مجدد، اما موقت گردشگری در منطقه سیستان شده است.
مردمان سیستان بیش از دو دهه است که به دلیل خشکسالیهای اخیر و بادهای ۱۲۰ روزه با انواع و اقسام بیماریهای ریوی و چشمی دست و پنجه نرم میکنند و عملاً به دلیل عدم پرداخت حقابه سیستان از سوی کشور افغانستان سالهای بسیار سختی را پشت میگذارند.
این مردم همواره در فصول پربارش سال در انتظار بارندگیها و نزول رحمت الهی هستند تا زمین تفتیده و خشکیده سیستان قدری طعم زندگی و آب را بچشد که در این سالها اوضاع خیلی به کام آنها نبوده ولی باز هم از رحمت خداوند ناامید نیستند.
ورود سامانههای بارشی در هفتهها و روزهای اخیر چه در داخل و چه کشور افغانستان بارشهای خوبی را به همراه داشت که علیرغم ناملایمتهایی که طالبان در پرداخت حقابه داشتهاند باز هم قدر ناچیزی از سیلاب سرریز شده سدهای این کشور وارد سیستان شده است.
کیخا یکی از شهروندان سیستانی گفت: درست است که سالهاست در این منطقه جز خاک و شن و ماسه و سختی چیز دیگری نداشته ایم، اما باز هم حاضر به ترک خانه و کاشانه خود نیستیم، اما از مسئولان و خصوصاً وزارت امور خارجه مطالبه جدی داریم که نسبت به دریافت حقابه ما از طالبان به صورت جدی عمل کند.
وی ادامه داد: آب در سیستان به معنی زندگی و حیات است و اگر آب نداشته باشیم عملاً امکان زندگی کردن وجود ندارد و مسیولان باید به این مساله به خوبی واقف باشند و ذرهای از حق مسلم مردم سیستان در خصوص حقابه کوتاه نیامده و به هر نحوی که میتوانند اقدام فوری داشته باشند.
دهمرده، یکی دیگر از ساکنان منطقه سیستان نیز به خبرنگار ما اظهار کرد: آبی که امروز وارد منطقه سیستان شده است به هیچ وجه حقابه تالاب هامون نیست بلکه میزان حجم سیلاب غیرقابل کنترل از سوی طالبان و آبهای سرریز شده از سدهای کشور افغانستان است.
وی ادامه داد: ما هرگز به این سیلاب راضی نمیشویم و تنها خواست و مطالبه ما دریافت منظم و کامل حقابه سیستان است تا بتوانیم همچون گذشته به کشاورزی و دامداری بپردازیم و این منطقه را مجدداً احیا کنیم.
بازگشت زندگی به سیستان
معاون گردشگری اداره کل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی سیستان و بلوچستان نیز اظهار کرد: سیستان ظرفیتهای گردشگری بسیاری دارد و همه ساله در ایام نوروز نیز گردشگران داخلی و خارجی را میزبانی میکند، اما به دلیل خشکسالیهای اخیر دچار مشکلاتی شده است.
علیرضا شهبخش افزود: خوشبختانه طی روزهای اخیر و به دلیل بارندگی و سیلابهایی که شاهد بودیم قدری آب به این منطقه وارد شده و به نوعی باعث رونق گردشگری و شادمانی مردم شده است.
وی ادامه داد: به دلیل آب ورودی به منطقه کوه خواجه، مسافران و گردشگران زیادی طی دو روز گذشته این نقطه را برای سفر و بازدید انتخاب کردهاند و از تماشای این صحنهها که رو به فراموشی بود لذت میبرند.
به گفته شهبخش، آب ورودی ناشی از سیلابها که تحت هیچ شرایطی حقابه سیستان نیز محسوب نمیشود موجب آبگیری بخشهایی از تالاب هامون و اطراف کوه خواجه شده و صیادان با به آب انداختن توتن و قایقهای خود که سالها خاک میخورد در حال خدمترسانی به گردشگران هستند و گشت و گذار آبی را برای آنها مهیا کردهاند.
میزبانی پایگاه ملی کوه خواجه از گردشگران
معاون میراثفرهنگی اداره کل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی سیستان و بلوچستان نیز گفت: همزمان با ورود سیلابهای سرریز شده از سدهای کشور همسایه و بارندگیهای داخل کشور، بخشهایی از تالاب هامون که در محدوده پایگاه ملی کوه خواجه قرار دارد آبگیری شده و تصویری زیبا را برای مردم این منطقه به وجود آورده است.
مجتبی سعادتیان افزود: در روزهای گذشته پایگاه ملی کوه خواجه پذیرای تعداد بسیار زیادی مسافر و گردشگر بوده که برای تماشا و استفاده کردن از زیبایی خدادادی به این منطقه سفر کردهاند.
وی ادامه داد: تعداد ورودی مسافران به قدری زیاد بوده است که مردم برای رسیدن به کنار آب، تفریح و اینکه تنی به آب زده و یا از قایق سواری استفاده کنند ساعتها در ترافیک جادهای بودهاند، اما باز هم این سختی را به جان خریده و خود را به آب رساندهاند.
همه میدانند زندگی مردم و به طور کلی حیات در شمال استان سیستان وبلوچستان به آب بستگی دارد که به دلایل شرایط جوی و آب، سدسازیهای کشور همسایه و عدم پرداخت حقابه این منطقه دچار خشکسالیهای شدید شده است و همین میزان آبی که به دلیل سیلاب وارد تالاب هامون شده است خوشحالی را همراه آورده است.
منبع: تسنیم
باشگاه خبرنگاران جوان سیستان و بلوچستان زاهدان